مهارت های ارتباطی و اجتماعی

مهارت های ارتباطی شامل همهٔ مهارتها و توانمندی‌هایی هستند که به ما کمک می‌کنند افکار، احساسات و اطلاعات خود را به دیگران منتقل کرده و متقابلاً افکار، احساسات و اطلاعات طرف مقابل را بهتر درک و دریافت کنیم. مهارت ارتباطی همهٔ راه های ارتباطی را شامل می‌شود: از ارتباط کلامی تا ارتباط غیرکلامی، از دیدار حضوری تا گفتگوی آنلاین، از نامه نگاری تا ارسال ایمیل.

مهارت ارتباطی به شما کمک می‌کند تا درک کنید و درک شوید. مهارت‌های اجتماعی شامل شنیدن، حرف‌زدن، مشاهده و همدلی است؛ مهارت ارتباطی همچنین در درک تفاوت نحوه برقراری ارتباط در اشکال مختلف، مانند تعامل چهره‌به‌چهره، مکالمات تلفنی و ارتباطات دیجیتالی، مثل ایمیل و شبکه‌های اجتماعی بسیار مفیداند. با این تعریف، مهارت های ارتباطی هم در زندگی شخصی و هم در مسیر شغلی و زندگی حرفه‌ ای به کار می‌آیند و به ما کمک میکنند تعاملی مفیدتر، سازنده‌ تر و شفاف ‌تر با دیگران داشته باشیم.

نتیجهٔ تقویت مهارت ارتباطی را می‌توان در بهبود کیفیت دوستی‌ها، تقویت رابطه عاطفی، اعتمادسازی، تعامل بهتر در محیط کار، استهلاک و اصطکاک کمتر در کار تیمی، حل آسان‌تر مسائل همراه با دیگران، تصمیم گیری گروهی، مدیریت اثربخش جلسات، دستاوردهای بهتر در مذاکره و ده‌ها حوزهٔ دیگر تجربه کرد. مهارت‌های اجتماعی ابزاری است که افراد را قادر می‌سازد تا ارتباط برقرار کنند، یاد بگیرند، کمک بخواهند، نیازها را از راه‌های مناسب برآورده کنند، با دیگران کنار بیایند، دوست شوند، روابط سالم برقرار کنند، از خود محافظت کنند و به ‌طور کلی قادر به تعامل هماهنگ با جامعه باشند.

داشتن مهارت های اجتماعی به شما کمک می کند در موقعیت های اجتماعی سخت یا جدید دچار اضطراب نشوید. این مهارت ها می توانند ارتباطات عاطفی، حل مسائل و روابط شما را با دیگران تسهیل کنند. اگر مهارت‌های اجتماعی خاصی نداشته باشید، مجبور می شوید به روشی منفعلانه با موقعیت ها کنار بیایید؛ یعنی یا از دیگران دوری کنید یا آنکه خواسته های دیگران را بپذیرید. شما همچنین ممکن است مورد پرخاشگری، تحمیل معیارها و نقض حقوق خود توسط دیگران قرار بگیرید.

انواع مهارت های اجتماعی

-مهارت های اجتماعی اولیه (اساسی) شامل موارد زیر میشود:

گوش دادن: شنیدن با گوش دادن یکی نیست. شما تنها زمانی به کسی گوش می‌دهید که عملاً از نزدیک و همدلانه به او که روبروی شما است، توجه کنید؛ این زمانی است که شما اولین قدم را در مسیر تعامل اجتماعی موفق برمی دارید گوش دادن تمرین می خواهد.

سر صحبت را باز کردن: سر صحبت را با دیگران باز کردن کار سختی است، چرا که شرط آن پذیرش طرف مقابل، برای صحبت کردن با شماست. دانستن اینکه چگونه یک مکالمه را به درستی شروع کنید، چیزهای زیادی در مورد شما به طرف مقابل می گوید و در واقع اعتماد یا بی اعتمادی او را نسبت به صحبت کردن با شما برمی انگیزد.

سوال پرسیدن: دانستن اینکه چگونه چیزی را از کسی بپرسید، به معنای دانستن این است که خواسته خود را چکونه بیان کنید و برای درخواست آن به اندازه کافی شجاع باشید، یعنی توان و جسارت سوال پرسیدن را داشتن.

سپاسگزاری: آیا تا به حال با کسی برخورد داشته‌اید که نتواند تشکر کند؟ دانستن اینکه چگونه از شخص مقابل سپاسگزار باشید، یک اصل پربازده در هر رابطه شخصی یا حرفه ای است. تشکر کردن شامل ادب و احترام است و هرگز نباید فراموش شود.

معرفی خود و دیگران: شما این کار را با دوستان خود و در موقعیت های خانوادگی و همچنین در محیط کاری یا دانشگاهی انجام می دهید. دانستن نحوه معرفی خود یا معرفی دیگران، یک مهارت اساسی بسیار مهم در روابط اجتماعی است.

تعیین قرار ملاقات: توانایی قرار ملاقات گذاشتن با دیگران، مهارتی بسیار مفید برای مدیریت زندگی روزمره شما در ارتباط با افراد دیگر است. از قرار ملاقات با پزشک تا ملاقات با مشتری برای بستن قرارداد فروش، تا قرارهای دوستانه و خانوادگی.

-مهارت‌های اجتماعی ترکیبی و پیچیده شامل موارد زیر میشود:

همدلی و هوش هیجانی

ابراز وجود کردن

توانایی تعریف یک مشکل، مذاکره و ارزیابی راه حل ها

توانایی کمک خواستن از دیگران

متقاعد سازی و به تفاهم رسیدن

پذیرش خود و مطمئن بودن از تصمیمات و باورهای خود

مانند هر نوع رفتار، مهارت های اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با ویژگی های شخصی هر فرد دارد. در واقع رفتار اجتماعی امروز شما در دوران کودکی شما شکل گرفته است. آنها از رابطه شما با خانواده و محیط اجتماعی شما سرچشمه می گیرند. در طول دوران کودکی طرز تفکر، احساس و عمل شما در مواجهه با شرایط مختلف زندگی شکل می گیرد. از این نظر، والدین شما نقش اساسی در رشد مهارت های اجتماعی دارند . دلیلش این است که آنها به شما یاد می دهند که چگونه “باشید” و چگونه رفتار کنید.

والدین از دوران کودکی به شما می آموزند که چگونه احساس امنیت و اعتماد به نفس داشته باشید، خود را به درستی بیان کنید و رفتاری محترمانه و قاطع با دیگران داشته باشید. علاوه بر این، اگر محیط شما مثلا مدرسه یا دانشگاه، رفتارهای اجتماعی مناسبی از خود نشان نداده باشد، مرجعی نخواهید داشت که شما را به این هدف راهنمایی کند. با این وجود و به رغم این واقعیت، برای آموختن و توسعه مهارت های اجتماعی هرگز دیر نیست. این مهارت ها را نیز مانند همه رفتارها، می توان آموخت و تقویت کرد.

داشتن یا نداشتن مهارت های اجتماعی در زندگی روزمره شما و در محیط های خانوادگی، کاری و بین دوستان تاثیری تعیین کننده دارد. بنابراین یادگیری و توسعه این مهارت ها در خود، برای دستیابی به روابط مطلوب و رضایت بخش با دیگران ضروری است. مهارت‌های اجتماعی همچنین به شما کمک می‌کند تا آنچه را که می‌خواهید به دست آورید، ارتباط رضایت‌بخشی با دیگران برقرار کنید، و عزت نفس بالایی کسب کنید.

یادگیری و تقویت مهارت های ارتباطی و اجتماعی، باعث رشد موارد زیر نیز میشود:

اعتماد به نفس و خودباوری
بازخورد دادن و دریافت بازخورد
همدلی و توانایی درک احساسات دیگران

درک نشانه‌های غیرکلامی مانند زبان بدن، حالات چهره و تماس چشمی